EUROPEAN HOUSE SKOPJE

Search This Blog

10.04.2005

Update report on EU Code on Conduct

As reported earlier, the EU is proposing a Code of Conduct for the regulation of Not for Profit Organizations (NPOs). An initial draft has been published by the European Commission and was opened for public consultation, during which ECNL also submitted its comments. For the Draft Recommendations, its background, ECNL comments and related links please see http://www.ecnl.org/index.php?part=14news&nwid=35 and ECNL Comments on Draft Recommendations (78 Kb).Public consultation of this discussion document ended on September 19, 2005. On this occasion, the UK, as the current President of the European Union, hosted a one-day workshop in London to discuss the draft Code and issues arising from what it proposes. ECNL’s representative attended this event and here we are attaching a summary report of the outcome of the discussions. The report is not an official memorandum of the meeting, only a summary of observations of our representative.
Related documents:
Update report on EU Code on Conduct (77 Kb)
ECNL Comments on Draft Recommendations (78 Kb)
Related link(s):
http://http://www.ecnl.org/index.php?part=14news&nwid=35

9.25.2005

America's Inheritance in the Caucasus

This article, originally published by Antiwar.com on September 24, 2005, points out the difficulties the US will face as it seeks to take over control of Russia's strategic southern sphere of influence.While intervention is never praiseworthy, the one thing that can be said about international involvement in the Caucasus is that it has at least been fairly cosmopolitan, marked by a wide variety of voices and nations, and less prone to polarizing truisms than in, say, the Balkans, where the unchallenged ascendancy of the "Milosevic is guilty of everything" line has basically eliminated the possibility of a more nuanced discourse and contributed so much to the domination of US/EU single-track ideological rule.Indeed, as the Christian Science Monitor recently put it, "the region is a patchwork quilt of warring ethnic groups and rival religions that makes Europe's other tangled knot, the Balkans, look tame by comparison."At least with the Caucasus, one encounters more reasoned analyses and a wider variety of organizations, governments, and individuals championing a much more complex bundle of interests. Cut-and-dried conclusions appear less frequently, and when war and ethnic cleansing are brought up, there is guilt enough to go around on all sides. The Western mass media, despite its unfortunate adulation of Georgia's "Rose Revolution," has been fairly even-handed, though perhaps unintentionally. This is because a large part of their "objectivity" owes to the region's great distance, mentally and geographically, from the average Western reader; whereas the Balkans was more or less in Europe's backyard, the Caucasus is on the edge of the property – or maybe even on the other side.Turbulence in the NorthMeanwhile, on the other side of the other side, in the North Caucasus, tensions have been rising as a murky web of secessionists, Islamists, and common criminals provoke an already tense situation with renewed violence. The goal boasts a Chechen commander, is to provoke a region-wide war that would see the definitive exodus of Russia from the Caucasus. In an interview with a Polish newspaper posted on the pro-Chechen site, Kavkazcenter Chechen "President" Abdul Sadulayev stated:"We cannot doubt our victory. It is enough to look at the situation which is taking shape in Chechnya for that. The Russians started this war, hoping to make a 'local conflict' out of it. They have been pursuing their 'wise policy' here, and as a result, Dagestan has turned into a military front, as has the whole of the Caucasus. A Caucasus front has been organized including all the areas (sectors) of Ingushetia, Kabarda-Balkaria, Karachay-Cherkessia, Adygeya, Stavropol Territory, Krasnodar Territory, and North Ossetia."Unrestricted Attacks, Expanding FrontsWhile Sadulayev's familiar if disingenuous logic of blaming everything on Russia should be taken with a grain of salt, it is true that the violence has been spreading.Last week, four explosions hit Ingushetia, targeting a cargo train, court building, bus stop, and military column. While the damage was small, the bombings rattled an already tense republic whose Muslim population has been aiding the fighters of neighboring Chechnya. And, since the terrorist attack on a school in Beslan a year ago, tensions have dramatically increased between the Ingush Muslims and Orthodox Christians of North Ossetia to the west, where Beslan is located. The two republics fought a brief war shortly after the break-up of the USSR and it cannot be ruled out that they will not clash again. According to Russian police, the four bombings were the Muslim terrorists' choice of "revenge" against the government, which had "recently conducted successful operations against several groups of local militants."Meanwhile, a police officer in the truly multiethnic (over 30 indigenous groups) Dagestan was shot, and several Russian troops have been killed in fighting as well, reports the BBC. Another recent article, reporting an attack on a Russian oil pipeline in North Ossetia, claims that "Moscow controls this area in name only. In reality, the news has admitted that a lot of the violence is not even being reported. Police and troops die daily across the North Caucasus to the Caspian... The area is completely up for grabs." Finally, according to the CSM, Ingush President Murat Zyazikov, who "narrowly escaped assassination at the hands of a suicide car bomber and a sniper," is being targeted by Islamic militants loyal to Basayev, who last year briefly captured the capital, Nazran, "killing almost 100 police officers and government officials" in the process. While Zyazikov put out a brave face for the newspaper, claiming that things are basically peaceful, locals aren't so sure: "'everyone here is always talking about getting ready for war with the Ingush, to get even with them,' says Madina Pedatova, a teacher at Beslan's spanking new School No. 8. 'I'm terrified of it, but I'm sure it's coming.'"Internal Fractures as Well"Our forecasts say that Tatarstan and Bashkortostan will rise up next, because Russia's policy there is aimed at suppressing Muslims, and this cannot fail to end in an explosion of emotions among the masses," adds Sadulayev in the Polish interview. "The role of Islam in the Caucasus is huge. The Muslim population is in the majority here. Since we Chechens are surrounded by friendly Muslim people, there are friendly traditions and kinship links between us."However, not all involved see the conflict in such terms. As the situation deteriorates further, infighting between the sides continues. According to Interfax on Sept. 17, Chechen leader Akhmad Avdorkhanov, "a one-time aide to the late Chechen rebel leader Aslan Maskhadov and the commander of the so-called Eastern Front of Ichkeria" was killed by militants loyal to rival group leader Shamil Basayev.Chechnya's First Deputy Prime Minister Ramzan Kadyrov described the slain Avdorkhanov as a moderate; he was allegedly "among the most influential field commanders, was notable for his particular courage, was categorically against Wahhabis (radical Muslims), and did not recognize Basayev." Indeed, Sadulayev praises Basayev as "a disciplined amir and mujahid."However, according to the deputy premier, while Basayev viewed Avdorkhanov as a threat to be dealt with, "the immediate motive behind the murder is the 1.5 million US dollars recently received by the Chechen separatists. 'The incident that led to Avdorkhanov's death was prompted by Basayev's attempts to lay his hands on this money... the leaders of illegal armed groups, primarily Basayev, have no ideals, but only the desire to make money, kill, and please their foreign patrons, despite numerous victims among the Chechen people,' the official noted."Neocons in the MidstWho are these "foreign patrons" of the Chechen cause? Without a doubt, wealthy Islamic fundamentalists from the Arabic world rank high on the list. However, moral support for the Chechen militants can be found closer to home. Less motivated by lucre than by a bizarre obsession with reviving the Cold War, Washington hawks have taken a prominent position on the Chechnya issue, it seems, solely with the aim of weakening Russia. Unfortunately, a powerful and influential bloc in Washington – some neoconservative, all predatorial – would like to shape events in a way that could have disastrous long-term effects for America, guided by a desire to cling to archaic antagonisms and to seek vindictive "victories" through extremely short-sighted tactics.A prime nesting ground for these hawks has been the American Committee for Peace in Chechnya (ACPC) Writing a year ago, in the wake of the Beslan tragedy, John Laughland stated: "The list of the self-styled 'distinguished Americans' who are its members is a roll call of the most prominent neoconservatives who so enthusiastically support the 'war on terror.'"They include Richard Perle, the notorious Pentagon adviser; Elliott Abrams of Iran-Contra fame; Kenneth Adelman, the former US ambassador to the UN who egged on the invasion of Iraq by predicting it would be 'a cakewalk'; Midge Decter, biographer of Donald Rumsfeld and a director of the rightwing Heritage Foundation; Frank Gaffney of the militarist Centre for Security Policy; Bruce Jackson, former US military intelligence officer and one-time vice-president of Lockheed Martin, now president of the US Committee on Nato; Michael Ledeen of the American Enterprise Institute, a former admirer of Italian fascism and now a leading proponent of regime change in Iran; and R James Woolsey, the former CIA director who is one of the leading cheerleaders behind George Bush's plans to re-model the Muslim world along pro-US lines."Unfortunately, the braintrust that brought us the twin "liberations" of Iraq and Afghanistan seems to have similar plans for Russia. Their plans proceed along two fronts: one, replace Vladimir Putin with a malleable "pro-Western reformist" such as the celebrated businessman and former Yukos boss Mikhail Khodorkovsky; and two, humiliate the country through its dissolution, starting with its Caucasus possessions.Richard Perle's championing of the Khodorkovsky cause is well-known; less clear is the degree and type of support his bunch provides the Chechens. Does it end with providing asylum to Chechen terrorists in America and Britain, or are the neocons trying to "give Russia their Vietnam" (as cold-warrior extraordinaire and current ACPC Chairman Zbigniew Brzezinski once put it) for the second time, and again through more direct support?There's little definite proof, but the one thing that is sure is that the most fervent supporters of the "war on terror" exhibit predictable schizophrenia in supporting "good" Muslims, as was the case in the Bosnia and Kosovo interventions: "In Chechnya, the conflict has created a cultural and demographic crisis rivaling the tragedies witnessed in Bosnia and Kosovo." Of course, there's no mention of the very real terrorist attacks carried out by foreign-backed Chechen and other Islamic fighters, who would like to replace Russian rule with "a single Islamist state stretching from the Caspian to the Black Sea."Indeed, in an unpredictable era of shadowy enemies and "non-state actors," Brzezinski's celebrated 1998 quote now seems even more foolish than ever: "What is most important to the history of the world? The Taliban or the collapse of the Soviet empire? Some stirred-up Moslems or the liberation of Central Europe and the end of the cold war?"Preconceptions, Simplifications, and Hard RealitiesYet apparently the Cold War is not yet over. If Brzezinski and his crew have their way, America's inheritance in Russia's final lost provinces of the Caucasus will be just as auspicious as it has been in Afghanistan.The Cold Warriors' presuppositions seem to rest on the following false assumptions: that Russia is the enemy, and harming it in any way is thus in America's interests; that Iran is evil and uncontrollable; that the Caucasus can be divided into a north and south, meaning that one can be stabilized to the detriment or enhancement of the other; and, finally, that America has the resources and capabilities to control everything in the world.However, the opposite is clear in every case. Russia is not the enemy; it has no extra-territorial ambitions, and its dilapidated military poses no threat. On the other hand, NATO's expanding remit, American bases in Central Asia, and the increasingly anti-Russian attitudes of US and EU client states in Eastern Europe have pretty much finished off the Russian bear. Much to the ire of Perle and Co., the only trump cards Putin's vast nation still enjoys are nuclear weapons and a huge supply of oil. However, the Russian leader is not averse to involving foreign oil companies, as his recent meetings in America indicated. And considering that the US has declared the possibility of Russian nukes falling into the wrong hands, there seem to be few reasonable arguments for accelerating the country's decline. Expediting dissolution in the North Caucasus only increases the risk of Russian nuclear materials and other weapons coming into the possession of terrorists.Indeed, while the neocons might be gloating when they see Russia fall apart, it is hardly likely that successor "republics" such as Chechnya aspires to be would be more Jeffersonian than Islamic. No one in Chechnya is going to thank a Washington thinktank for championing their cause when it comes time to establishing the mores of social life and the rules of the political that will govern them. But given the narcissistic delusions of the war/democracy party, which have reached glorious fulfillment in Iraq, they are no doubt expecting to be embraced as benevolent role models by the Chechens, the Ingush, and whoever else comes next.As for Iran, the destabilization of this charter member of the "Axis of Evil," whether under democratic or security pretenses via Iraq, would only harm the fragile balance of power in the Caucasus. This perceptive article discusses in detail why Iran "has acted as a moderate and balanced player in the region by placing the geopolitical, economic, and security aspects of its national interests over ideological or religious motives." Yet disinterested in seeing the complete picture of rival religious and ethnic interests in the Caucasus, an arrogant American leadership has labored under the pretense that its multi-colored revolutions and its oil pipelines can be the only guarantors of regional "stability."They seldom consider the complex web of religious and ethnic relations that go into forming the policies of neighboring states which seem "outside" the equation, such as Iran. They thus fail to consider how the destabilization of such states would have wider ramifications for areas where they had believed everything was under control.In the present context, this area under control would be what conventional wisdom deceptively calls the "South" Caucasus. Despite their very real internal antagonisms and frozen conflicts, the countries of Georgia, Azerbaijan and Armenia are relatively quiet now, more or less pacified by Western largess and (except for the last) a desire to break out of the Russian sphere of influence. Contrasting this situation of relative tranquility to Russia's ongoing woes on the northern side of the mountains, the Bush administration quietly gloats over the Pax Caucasia it has brought with the elevation of Mikheil Saakashvili in Georgia, and the recent completion of the Baku-Tbilisi-Ceyhan oil pipeline.However, such a north-south distinction cannot realistically be supported. Throughout history, the Caucasus has been characterized by its singularity, its wealth of disparate ethnic and religious groups, and by its geography – simultaneously impassable and yet everywhere vulnerable to intrusion. For the most part, the region's formidable mountains make a joke out of all attempts to impose state controls. Clan and ethnic groups straddle national and sub-national boundaries, adding to this tendency to make the latter irrelevant. Terrorist groups "safely" ensconced in Chechnya can and do spill over into Georgia. Ossetians view their national territory – memorably described by The Economist as "a smuggling racket with a patch of land attached" – as unfairly divided between Russia and Georgia, and support the former in its own interventionist policies against Georgia. Meanwhile, foreign Islamic groups trained in Chechnya and Dagestan have penetrated "pro-Western" Azerbaijan, and are starting to agitate for the overthrowing of the state. And the list goes on.That said, America's pride and joy for "regional stability" – the BTC pipeline – has a better chance of emerging as a gigantic target for various groups of malcontents. In an appropriately titled article called "The Pipeline from Hell," Antiwar.com's Justin Raimondo draws a likely conclusion of this "strategic investment": "If American oil companies are due to make mega-profits in the Caspian region, then the U.S. military will be doing guard duty along every inch of the BTC pipeline, ensuring 'stability' in a land of nomadic herders and exporting 'democracy' to a region formerly ruled by pashas, sultans, and various and sundry dictators." Yet while it is true that this new asset will increase the US military commitment to the region, it is also probable that the job of providing "security" for the pipeline will also be taken over by various local lords and chieftans along the route – some of whom, like the recently reactivated Kurdish rebels in Turkey, might ask a price for their cooperation that is exceedingly high. Unfortunately, the "or else" clause is likely to become a part of the vocabulary of all such local security providers. America and its Western co-investors are likely to be in for an expensive and all-consuming headache, rather than a neat global solution to their energy and security needs.And this is just considering the largely subjugated "South" Caucasus. How much more can these headaches be compounded, if you consider a post-Russian "North" Caucasus, characterized by tiny and volatile statelets run by dueling local chieftans, most of them under some variant of Islamic law? Are the democracy proliferators of the ACPC prepared for what they are about to get in the post-Russia Caucasus? While they hate Russia's perceived interventionism in the Caucasus, they fail to consider what the ensuing power vacuum will look like, deprived of all counterbalancing forces.A Sobering ConclusionIn the end, there is a comparison to be made here with another neocon-inspired war. Back in March 2003, when America's invasion of Iraq began, syndicated columnist Charley Reese drolly congratulated the American people on their imminent "adoption" of 22 million Iraqi citizens. We've now seen just how much the Iraqi inheritance has benefited America. The worst thing about the situation in the Caucasus is that no one, not even the enthusiastic expansionist leadership, is aware of what they will be inheriting there.Yet as Gabriel Kolko predicted in Another Century of War?, America's resources are not unlimited. Heavily in debt, with foreign nations funding 43 percent of its wars, and unable to react to simple natural disasters at home, it is clear that the imperial ambitions of the neocons are simply neither sustainable nor realistic. The desire to replace Russia as an imperial power in the Caucasus is a case in point.In short, there are no indications that America has the resources, will, or intelligence to "manage" this convoluted region any better than the Russians have. In fact, they will likely do much worse – Russia, at least, had the benefits of geographical proximity, thousands of years of intermingled cultures, a long-term institutional presence, etc. America has none of these. Its pretensions to rulership are largely based on the airy platitudes of armchair strategists in Washington, who have little or no appreciation for the local realities on the ground, counting on abstract values to see them through.In the end, the American supporters of expanding the empire to the Caucasus should be careful what they wish for. They have yet to show an interest in reading Russia's will, though the document is right in front of their eyes.

6.16.2005

2nd meeting of the Stabilisation and Association Committee between the EU and the former Yugoslav Republic of Macedonia – Brussels, 10 June 2005

Skopje, 11 June 2005
The second meeting of the Stabilisation and Association Committee between the EU and the former Yugoslav Republic of Macedonia took place in Brussels on 10 June 2005. The meeting was held at a crucial moment of the bilateral relations: on 22 March 2004 the former Yugoslav Republic of Macedonia submitted an application for EU-membership and on 17 May 2004 the Council asked the Commission to present an opinion on this application, which is under preparation.
The Stabilisation and Association Committee is a joint body comprising representatives from the European Commission and the EU Member States, on one side, and representatives from the Government of the former Yugoslav Republic of Macedonia, on the other. The meeting was chaired by Mr Reinhard Priebe, Director in the European Commission Directorate General for Enlargement. Mr Dragan Tilev, State Counsellor and Head of the Sector for European Integration, headed the delegation of the former Yugoslav Republic of Macedonia.
The meeting was held in a very good and constructive atmosphere. The main task of the Stabilisation and Association Committee is to review the implementation of the Stabilisation and Association Agreement, which had entered into force on 1 April 2004 and is a comprehensive agreement which provides the contractual framework for relations between the EU and the former Yugoslav Republic of Macedonia. It establishes a Political dialogue, creates a free trade area by 2011 and provides i.a. for the approximation of the legislation of the former Yugoslav Republic of Macedonia to the Community acquis and for wide-ranging co-operation in all areas of Community policies, including in the area of justice and home affairs.
In particular, the two Parties exchanged views on the latest political developments and the state of institutional, political and economic reforms in the country. This exchange of views was based on the priorities defined by the Council in the European Partnership for the former Yugoslav Republic of Macedonia adopted in 2004, which sets the main priorities for the country to advance in its process towards European integration, and the information provided by the Government to the Commission in reply to the thousands of questions submitted to the authorities. The Commission underlined significant progress in many areas and the need to advance with the implementation of the European Partnership.
It also stressed the need to make progress in the field of rule of law and continue with the implementation of the Ohrid Framework Agreement. In particular it asked the authorities to rapidly progress towards achieving results on the following issues: the way elections are organised, the reform of the police, the judiciary and the public administration. The importance of regional co-operation and good neighbourly relations was stressed. Preparations towards implementation of the decentralisation process were also presented. The Commission underlined the need for the Government and the local authorities to ensure the smooth implementation of this process including careful preparation for all fiscal aspects, and stressed that appropriate investment should be made to increasing the administrative capacity of the municipalities.
The two sides exchanged views on the country's economy, which remains characterised by very high unemployment, low levels of investment and low growth. The Commission called for measures to improve the business environment, such as simplified licensing procedures, improved bankruptcy procedures, and a more efficient labour market.
The discussion then focussed on trade issues that have arisen in the course of the implementation of the Agreement and reported on the main conclusions of the seven subcommittees held in the course of the last 12 months. The meeting also reviewed progress of the country in the legal approximation process which is currently focussed on fundamental areas of the internal market acquis as well as other trade related areas. In addition, the Government presented its National Strategy for European Integration and restated its strong commitment to continue on its road to EU integration.

10.18.2000

Локални избори 2000 (C4C)

 

Граѓаните на Република Македонија на изборите на 10 и 24. Септември во два изборни круга на локалните избори, како и на прегласувањето што се одржа на 8 Октомври, бираа претставници за градоначалници и советници во Р. Македонија на околу  2973 избирачки места во земјата. Ова беа трети по ред локални избори по осамостојувањето на Република Македонија.

Р. Македонија е поделена на 123 (општини) и градот Скопје, во пописите за избирачи беа запишани 1.634.863, избирачи со  право на глас. Изборите ги надгледуваа околу 200 меѓународни набљудувачи и околу 1700 домашни набљудувачи координирани и организирани од страна на невладини организации и граѓански иницијативи, од кои 1700 беа акредитирани од страна на Државна изборна комисија.

               ВОВЕД

Локалните избори во Македонија ги надгледуваа 1700 набљудувачи организирани од страна на Коалиција од невладини организации “Граѓани за Граѓаните”. Набљудувачите беа координирани од 16 регионални канцеларии на и околу сто мобилни екипи кои ги посетуваа оние избирачки места на кои немаше можност да се постават постојани набљудувачи од Коалицијата “Граѓани за Граѓаните”.  Мобилните тимови беа разместени и на избирачки места на кои беа воочени проблеми или недоразбирања. Во главната канцеларија на Коалицијата резултатите беа сумирани и обработувани од страна координативното тело со помош и во консултации со компјутерски стручњаци, статистичари, а резултатите и согледувањата беа се објавени на прес-конференцијата за новинарите.

Важноста на локалните избори во Република Македонија како и големиот интерес за исходот од Локалните избори од страна на граѓаните, меѓународната заедница и невладините организации не придонесе за голем процент на одѕив на нашите граѓани на изборите. Недоволната заинтересираност веројатно произлезе од несигурната социо-економски положба на граѓаните и презаситеноста од политички настани. Граѓаните како и повеќето избирачки одбори покажаа не задоволително ниво на информираност за процедурите и текот на изборите како и недостаток од зрелост која се отсликуваше во непочитување на изборната процедура, политичката култура и нетолерантниот дух кој владееше во текот на целиот изборен процес. За целокупната атмосфера придонесе несоодветната организација на изборите од страна на државната а со тоа и општинските изборни органи. Тие во своето делување беа многу нетранспарентни, не само спрема кандидатите, туку и спрема невладините организации и медиумите.  Во јавноста настана конфузија околу недоразбирањата околу надлежностите и одговорноста на Државната Изборна Комисија и општинските изборни комисии околу спроведувањето на Локалните Избори.

Централната канцеларија на Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” соработуваше со Државните изборни органи, општинските изборни комисии, како и со повеќето избирачки одбори. Во решавањето на проблемите на некои избирачки места, од страна на членовите на изборните комисии и повеќето избирачки одбори наидовме на не разбирање. Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” организираното набљудување и известување од почетокот до крајот на изборите го спроведе на планиран начин, без поголеми проблеми и грешки. Ноќта по завршувањето на гласањето на двата изборни круга и по прегласувањето, од 16те регионални центри на Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” пристигнаа повеќето извештаи на регионалните координатори и мобилни екипи. Врз основа на овие првични извештаи беа направени прелиминарни извештаи, а по добивање на деталните извештаи од регионалните координатори изготвен е и финалниот извештај.

Овој завршен извештај се темели на сите извештаи пристигнати од регионалните координатори вечерта после трите изборни кругови, од  извештаите на нашите набљудувачи како и граѓаните кои оставија лични забелешки. Прелиминарните извештаи се напишани пред финалната обработка на секој поединечен извештај, а завршниот извештај е изготвен после обработката на секој поединечен извештај од избирачките места.

Општа оцена на Коалицијата “Граѓани за Граѓаните” е дека изборите беа спроведени организациски со многу недостатоци и пропусти кои резултираа со многу недоследности и проблеми од секаков вид. Почнувајќи од елементарно непознавање на изборниот процес, до флагрантно кршење на постапката и процедурите,  најекстремни случаи на употреба на насилство па дури и огнено оружје што резултираше со две жртви и повеќе повредени и ранети граѓани.

Глобално гледајќи ги случувањата поврзани со изборниот процес и анализирајќи ги повеќето елементи на изборниот процес воочени се зголемен број неправилности, па дури и нови начини на обиди за манипулација со гласачите и нарушување на изборниот процес што зборува за добро и подолготрајно подготвување на овие групи за преземање на активности за манипулација со изборите и гласачите. Најфлагрантен пример се гласините и сомнежите за гласање со фалсификувани лични документи за лична идентификација и избирачки легитимации. Пак ќе напоменеме дека сме изненадени од бруталноста на употреба на сила од страна на разни групи (организирани и неорганизирани) симпатизери, приврзаници и платеници на политичките партии учесници во изборите

Предизборната кампања се одвиваше во нетолерантен дух без нагласок на лицата и програмите.  Главно, кандидатите своите настапи ги искористија за критики и префрлања кон своите противкандидати.  За жал, дел од медиумите намерно го прекршија изборниот молк што не е професионално (и што беше предмет на критики и јавни дискусии), како ни во духот на повелбите за слободни и фер избори

Од распишувањето на изборите па се до самиот ден на одржување, изборите беа организациски многу лошо спроведени, а работата на изборните комисии не остави впечаток на транспарентност и независно работење. Настанатата конфузија околу (не)надлежноста на Државната изборна комисија и општинските изборни комисии за спроведување на локалните избори дополнително ги стави во недоумица граѓаните и веројатно една од причините за релативно слабиот одѕив на гласачите.  Обврзните препораки прифатени од државната изборна комисија (Брошура на ИФЕС) пропишуваа делови од изборната постапка поквалитетно и од самиот изборен закон , што е последица на застареноста на поедини одредби од Самиот Закон.  Граѓаните не беа добро информирани и со потешкотии го разбираа изборниот процес, а повеќето изборни одбори својата работа ја извршуваа непрофесионално и пристрасно. Големиот број на критични ситуации, како и многу нетолерантната и недемократска атмосфера на изборните денови, покажува дека Р. Македонија  направи голем чекор наназад во процесот на демократизација и исполнувањето на своите меѓународни обврски, како и во приближување кон земјите со развиена демократија. Останува лошиот впечаток за земја со најнедемократски избори во регионот означен како критичен во поглед на спроведувањето на слободни и фер избори, со кој се претставивме пред домашната јавност, а посебно пред меѓународниот фактор и странските набљудувачи.

Слободно може да се каже дека паднавме на испитот наречен локални избори, токму во периодот кога Македонија е во преговори за членство со Европската Унија. Надлежните институции мора водат поголема грижа за спроведувањето на изборните процеси, но и да ја преземат  одговорноста  за настанатите проблеми кои ги имаше во огромен број. Во спротивно и натаму ќе се случуваат вакви ситуации и пак никој нема да биде одговорен за нив како и за двете жртви и сите повредени и ранети луѓе. Општата атмосфера на изборите како и сите субјекти на изборниот процес може да се оценат негативно со надеж дека толеранцијата, почитувањето на правната регулатива, слободата на медиумите и информирањето, како и политичката култура ќе ги  бидат одлики на  граѓаните и политичките партии во сите наредни избори и ваквите грешки и неправилности ќе бидат надминати и ќе останат само во лошо сеќавање.

 Изборен закон

 Законот за локалните избори. Покажа одредени недостатоци и потреба за изгласување на нов закон кој детално би ја пропишал процедурата за спроведување на изборите , а не само начелата.

Законот не предвидува детални упатства.. Законот предвидува присуство на партиски надгледувачи, присуството на домашни непартиски надгледувачи е исто така регулирано. Иако ни Законот за локални избори на не ги пропишува детално правата и обврските на непартиските надгледувачи, би можел да послужи како основа за нивно утврдување, иако сметаме дека истиот остава многу недоречености во надлежноста на Државна изборна комисија. Со оглед на тоа што во Р. Македонија не постои јавна евиденција на членовите на политичките партии, а овластување за проверување на членството не и е дадено ниту на Државна изборна комисија , скоро е невозможно да се провери членството на членовите на изборните одбори во политичките партии, што во иднина сметаме дека треба да постои законска можност за таква проверка. Во таа смисла, Законот за локални избори во Македонија преку повеќе партиските изборни тела овозможува праведно учество на политичките партии во организирање на изборите и ја намалува можноста од евентуални манипулации.

 Спроведување на изборите

 Во склад со изборниот закон, конституирана е Државна изборна комисија како највисоко тело за спроведување на изборите. Државна изборна комисија со своите постапки во изборниот процес не го потврди настојувањето за спроведување на транспарентни, а со тоа и праведни и слободни избори, и покрај отежнатите околности како што се непрецизниот изборен закон и кратките рокови.

Препознавајќи го значењето на непартиското надгледување, Државна изборна комисија со помош на обврзните упатства им даде право на невладините организации да ги надгледуваат изборите. Со цел да се зголеми транспарентноста и довербата на јавноста во изборниот процес, секоја невладина организација доби право на најмалку еден надгледувач во секое избирачко место.

Во спроведувањето на изборите, правната несигурност за граѓаните предизвика неможност на остварување на правото на гласање условено првенствено од непрецизни и неадекватни законски регулативи, што посебно беше карактеристично за изборите.

 Политичка Кампања

Општата оценка на кампањата е негативна со нагласок дека тежиштето на кампањата во иднина би требало да се префрли на личноста на кандидатите, а не на партиската припадност и идеологијата како на претходните избори. Кандидатите не се сложија околу најважните прашања за развој на демократските процеси во Р. Македонија, а позитивно е и нагласувањето на Граѓанските слободи како и цивилното општество.

Политичката кампања беше изместена од она што би требало да биде кампања за локални избори оттука се створија тензии и нервози кои обично ги нема на локални избори и во земји со понизок степен на демократија од Р. Македонија пр: Албанија, Косово.

Воопшто никој не се занимаваше со локални проблеми и различните аспекти на комунална политика.

Власта и Опозицијата имаа различен приод во кампањата првата ја минимизираше важноста на локалните избори, а втората ја преувеличуваше. Опозицијата почнувајќи од јуни, значи три месеци пред изборите, почна неофицијална кампања, за да во август ги нарече изборите-референдум. И покрај тоа што во политичките кампањи “се е дозволено” за да се стигне до власт, сепак локални избори да се рамнат со референдум не е баш умешно. Самиот одѕив на гласачите, без коментар за резултатот покажува дека граѓаните и не ги интересирало “рефередумското” прашање офанзивната кампања на опозиционата коалиција беше предводена од нивните лидери наспроти не заинтересираната на владејачките партии и настојување да без водење поголема кампања “се из-бори” за поволен резултат значи за едни во кампањата тоа беше референдум а за други тотално не битни избори за иднината на Р. Македонија освен тоа се повтори реакцијата на гласачите од 1998 кога се гласаше не за политичка опција ниту за личност, туку контра некоја владејачка опција. Овој пат улогите на актерите беа сменети. И нормално во такви услови никој не го интересира понудена програма или личност, битно е да се истури гневот врз владејачките структури.

Медиумите воглавно на задоволителен начин ги претставија кандидатите при што најинтересни беа меѓусебните соочувања. Меѓутоа, повторното појавување на тенциозни текстови во поедини медиуми, директно му наштетуваа на угледот на некои кандидати со што тие беа доведени во нерамноправна положба. Не навлегувајќи во вистинитоста на нивната содржина, тие текстови можеа да се објават во поприфатливо време, а не непосредно пред почетокот на изборниот молк.

Бидејќи кршењето на изборниот молк не беше законски санкциониран, одредени медиуми, но и изборни портпароли на кандидатите, намерно го прекршија изборниот молк , при што Државна изборна комисија издаваше само предупредувања за кршење на правилата кои ги донесе самата.

 Карактеристични случаи и инциденти

На овие избори беа забележани и повеќе специфични случаи на обиди за манипулација со гласачите и изборите. Почнувајќи од веќе видени методи на претходните избори на купување избирачки легитимации од населението како со пари така и со ветувања, Беа делени прехранбени продукти и друго. Како специфичности во оваа насока мораме да ги наведеме случаите на јавно гласање кои беа својствени и забележани во многу места каде граѓаните ги покажуваа заокружените ливчиња пред да ги уфрлат во кутијата ги покажуваа на членовите на избирачките одбори. Во повеќе места исто така имаше случаи кога ливчињата беа заокружувани со фломастер со специфична и лесно препознатлива боја. Ваквите случаи се повторуваа во повеќе избирачки места.

Како посебен проблем и специфичност се појавија притисоците вршени врз ромското население. Тука доминираа случаи од едноставно купување на гласачките легитимации, поткупување со брашно, зејтин и други прехранбени продукти, па се до најбрутално насилство и застрашување да гласаат за одредената политичка партија или дури и да се заплашуваат да не излезат на гласање. Случаите на насилство и заплашување на Ромите во Свети Николе се документирани со изјави и записници а една ромска организација обезбеди дури и адвокат за да се поднесе кривична пријава и тужби против насилниците но оштетените претепани и престрашени Роми (кои имаат и лекарски уверенија за повредите) се плашеа да излезат на суд.

Манипулацијата со Ромските гласови се навестуваше уште пред да започнат изборите и имаше дури и обиди на Ромите од Битола да се организираат и што е можно поскапо да ги продадат гласовите. Изјавите се движеа во насока “поарно да ни дадат пари за да си купиме нешто отколку да ги напијат нашите мажи кои потоа пијани доаѓаат дома па дури и не тепаат за да гласаме како што им кажале” (изјава на Ромска жена од Битола дадена за Македонското радио уште во предизборната трка).

Ромите како етничка група веќе како да се ставаат (кога станува збор за изборите) како граѓани од втор ред кои воопшто не можат да имаат право на глас и да избираат туку ќе служат само за исполнување на нечии амбиции и желби. Во насока на ова оди и изјавата на пратеникот во Македонскиот парламент упатена кон група роми од Свети Николе “Вие ли циганите ќе одлучувате кој ќе биде градоначалник во градот, во понеделник ќе ги повикам багерите и целата циганска населба ќе ја сравнам со земја”

Во населбата Аеродром во Скопје повеќе граѓани се жалеа дека добиле гласачки ливчиња на кои веќе бил заокружен редниот број пред името на кандидатот на некоја од помалите политички партии обично кој се наоѓаа на долниот дел од гласачкото ливче и беа потешко забележливи. Вакви случаи се забележани во изборни места каде претежно живеат постари жители. Резултатот на ваквите активности е појавата на зголемен број неважечки ливчиња. Повеќето од жителите кои се жалеа на овие постапки бараа да им се овозможи повторно да гласаат на ново необележано ливче што не им беше овозможено. Поголем број од истите изјавија дека сакале да гласаат за кандидатот на опозицијата.

За време на третиот круг во населба Гази Баба Скопје за време на гласањето беше исклучена струјата од повеќе катниците. Повеќето постари жители беа обесхрабрени од тој факт да слегуваат по скалите и да излезат на гласање со оглед дека не работат лифтовите. Во населбата имаше огромен број возила и набилдани момчиња со возила меѓу кои многу лесно можеше да се забележат возила сопственост на Јавни Претпријатија.

Постои размислување дека постарите жители и пензионери се повеќе наклонети кон опозицијата па со нивно обесхрабрување да излезат да гласаат.

Застрашувачки е фактот дека како и пошироката домашна јавност така и избирачките одбори, претставниците на политичките партии ги делеа неправилностите на вообичаени (значи прифатливи) и невообичаени крупни инциденти. Насилството особено присутно во вториот круг и на многубројните прегласувањата беше основна карактеристика на овие избори. Посебно потресни беа случаите во Село Кондово каде е убиен еден млад човек. Жителите никако не сакаат повторно да гласаат и во општината најверојатно ќе биде поставен владин повереник кој ќе ја раководи. Ова укажува на фактот дека граѓаните веќе ја губат довербата во правната држава и институциите на системот и вербата во демократија.

Пукање во Дебар како на филм поради што беше прекинато гласањето а жителите на градот се повлекоа во своите куќи и се плашеа да излезат на улица. Прегласувањето помина во најдобар можен ред. Се прашуваме дали треба на секои избирачко место да се положи по еден живот за да потоа предизвикувачите и нарачателите на инцидентите и насилничкото однесување се смират.

Пукање во Охрид на истото избирачко место каде и во првите два круга имаше инциденти и демонстрација а сила и оружје. Во третиот круг се продолжи со насилство што резултираше со пукање како во времето на 30-тите и огнострелна рана во главата на еден симпатизер и приврзаник на опозицијата кој за среќа остана жив но со далекосежни трауми. Случајот се замагли и се подзаборави. Се прашуваме дали требаше човекот да загине за да се забележи како случај и да повлече посериозни интервенции и општествени анализи.

Според нас самиот факт на употреба на сила и располагање со оружје, организирање на групи приврзаници добро подготвени и наоружани кои се врткаат околу избирачките места е голема причина за загриженост. Вмешаноста на полицијата и полициски службеници (или нивната невмешаност) кога требало да се интервенира а особено при приведување на веќе идентификуваните насилници, вооружени банди е уште позастрашувачка.

Се воспостави правило на пуштање на затвореници од затвор на времено отсуство токму за време на денот на изборите. Истите тие затвореници се пријавени и идентификувани како главни водачи на насилничкото однесување на и околу избирачките места.

Појава на лажни лични документи. Во Охрид имаше случаи пријавени од страна на членови на избирачки одбори дека забележале непознати лица со документи кои гласат на име на нивни роднини и пријатели кои веќе подолго време борават во странство и не се во земјата. Членови на избирачкиот одбор обезбедиле и докази (фалсификувани лични карти) но морале да ги вратат на интервенција на претставник на Државната Изборна комисија. Останатите докази се изгубиле на пат од избирачкото место до полициската станица.

Сето ова укажува на вмешаност на високи државни службеници и државни институции чија злоупотреба за вакви банални цели е непоимлива и недозволиво. Едноставно не се бираат ни методи ни средства за остварување на лични амбиции и партиско политички интереси. Сето ова укажува на ниското ниво на политичка свест и општествена одговорност на организаторите и инспираторите на ваквото однесување што за жал за да можат да имаат достап до таквите инструменти на принуда секако се наоѓаат на високи државни и општествени функции.

Насилство врз набљудувачите на коалицијата “Граѓаните за Граѓаните”

Насилството кон нашите набљудувачи најмногу беше изразено низ навреди и притисоци од разновиден облик. Прво и основно и покрај уредните акредитации издадени од страна на државната изборна комисија на набљудувачите волонтери на коалицијата “Граѓаните за Граѓаните”  не им беше дозволено да присуствуваат на некои изборни места, на други пак им беше дозволено да присуствуваат во текот на денот а не можеа да останат на броењето.

Интересно е на какви се досетки и трикови се досетуваа одредени партиски активисти само да ги убедат нашите набљудувачи барем за момент да го напуштат избирачкото место. Се користеа трикови како те викаа нешто надвор, дојди да те прашам нешто итн.

Нај критично беше во местото Шум во Струшко каде двајцата набљудувачи беа брутално избуткани од избирачкото место и исфрлени на улица со клоци.

Во многу места во Скопје, Куманово и на други места набљудувачите од коалицијата беа принудувани да ги соблечат карактеристичните маички со разноразни изговори и забелешки а во некои места дури и им беа искинати со употреба на сила. 

 Препораки

Локалните избори 2000 во Република Македонија покажаа голем број слабости на изборните закони и процедури како и неинформираност и не запознаеноста на избирачките одбори со правилата и постапките за избори допринесоа за создавање на клима на недоверба и незадоволство а резултираа и со многу неправилности па дури и насилства.

Како прво и основно во секоја демократска процедура како императив се поставува прашањето за едукација и информираност на граѓаните за изборните постапки и процедури. Развој на граѓанското општество и засилување на капацитетот на Невладините организации како претставници и насочувачи на јавното мислење.

Забележавме дека пред за време и после изборите доминантна улога имаат политичките партии и може да се забележи размислувањето на граѓаните дека тие не можат да влијаат на тековите и процедурите и дека тие се оставени на политичките партии (кои единствено ќе ги користат придобивките од добиените позиции на изборите, а за граѓаните ништо битно нема да се промени). Поголема информираност и едукација на граѓаните за нивното значение улога и место во системите со развиено граѓанско општество ќе допринесе за поголема самопочит и влијание и поактивна улога во општествените текови на граѓаните кои не се членови или делови на некоја политичка партија. Граѓаните сметаат (а овие избори тоа и го покажаа) дека се пасивен учесник во изборните процедури.

Насилството, присилувањето заканите па дури и употребата на огнено оружје беа доминантни форми на “политичко однесување” особено после првиот круг на гласање. На граѓаните им беше одземено и тоа основно право на самоизбор да одлучуваат и да избираат со преголемиот број на случаи на групно гласање, прокси гласање (гласање во име на друг) гласање на лица со туѓи документи, па дури и малолетници така да се забележани случаи на гласање во име на лица кои не се тука, кои се на привремена работа во странство па дури и умрени лица.

Сето ова покажува на ниската изборна култура на граѓаните и тоа не само во западните делови на земјата како што се сметаше досега  туку и во останатите делови од земјата (специфично е и тоа што дури во случаи кога на изборните одбори им се укажуваше за неправилностите на групно гласање од страна на некои од нашите набљудувачи тие коментираа дека во тоа место секогаш така се гласало и дека не е возможно да се гласа поинаку). Препораките би ги поделиле на: Едукација и мотивација на гласачите (граѓаните) како основна и најбитна претпоставка за успешно спроведување на изборната процедура. Доколку граѓаните се свесни за изборната постапка и нивната улога и место во изборниот процес како активен чинител можностите за манипулација со изборите и нарушување на постапката ќе се сведат на минимум, а воедно и секој граѓанин со своето однесување и познавање на постапката ќе допринесува за правилно одвивање на процедурата. Едноставно преку едукација секој граѓанин да се претвори во набљудувач на изборниот процес кој ќе знае да ги воочи неправилностите и ќе биде мотивиран и ангажиран да се бори против нив, и кој ќе знае да ги употреби сите правни и законски мерки кои му стојат на располагање (ќе знае каде, како и до кого да поднесе приговор или да покрене иницијатива за утврдување на вистината - секако тука голема улога и место ќе играат и здруженијата на граѓани како организирани форми за артикулирање на граѓанското мислење, ставови и идеи).

Организирањето на изборите во целост е оставено на политичките партии, а особено на тие што се на власт.

Големи неправилности и проблеми се забележани во работата на Државната изборна комисија:

 -Лоша комуникација со изборните одбори и нивна неинформираност и неупатеност во изборната процедура.

 -Неефикасност на работата на државната изборна комисија

Потребно е донесување на нов закон за избори и заштита на гласачите (па дури и на избирачките одбори).

Најголеми проблеми кои се покажаа и во овие избори произлегоа беше насилството кое произлезе како помеѓу симпатизери и приврзаници на партиите како и ангажирањето на групи насилници па дури се забележани и случаи на затвореници кои беа пуштани од затвор.

Мора да се работи на подигање на свеста и етиката кај политичките партии нивните членови и раководства.

Развој на граѓанското општество и капацитетите на Невладини организации. Многу од регионалните координативни канцеларии (некои од нив се регистрирани здруженија на граѓани кои функционираат веќе подолг временски период) не располагаа со основните комуникациски средства (факс па дури ни компјутер) што ја отежнуваше комуникацијата во овој случај но ја отежнува и нивната секојдневна работа. Тука би ја придружиле и обуката на овие активисти за располагање и употреба на истата како и развивање на идеи во проекти и обука за раководење истите. Би било добро и корисно да се етаблираат регионални канцеларии за поддршка на Невладините организации во секој регион кои ќе располагаат со соодветна техничка опременост за олеснување и непречена работа на локалните Невладини организации.

 Две најбитни работи

 На кои коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” ќе работи се:

-лобирање за учество на претставници од коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” во донесување на новите изборни закони

-отворање на 10 регионални канцеларии на цела територија на Р. Македонија кои ќе служат како сервис на коалицијата за понатамошните активности.

 Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” планира следните Парламентарни избори што ќе се одржат во Република Македонија да ги набљудува со околу 6000 обучени и акредитирани набљудувачи и тоа по двајца на секое избирачко место во РМ. Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” тесно ќе соработува со сите странски мисии, претставништва и амбасади за спроведување на фер, демократски и слободни Парламентарни избори.

 Коалиција “Граѓани за Граѓаните”

 Коалицијата Граѓаните за Граѓаните беше формирана во август 2000-та година со цел да се здружат силите на 7 македонски невладини организации од целата земја.  Организациите членки се: Младински Совет на Македонија,  Центар за Балканска Соработка - Лоја (Тетово),  Сојуз на Организации на жени на Македонија (Скопје),  Европска Куќа - Скопје,  Републичка организација за заштита на правата на Ромите, Сојузот на невладини организации на Велес и Здружение за Развој на Демократија- Гевгелија. Подоцна се вклучи и Хелсиншкиот комитет на Република Македонија.

Освен независното и непристрасно надгледување на изборните процеси во Р. Македонија, Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” акцент стави и на важноста на надгледување на изборниот процес со цел почитување на изборните процедури и законите, откривање на можните неправилности и манипулации, јакнење на довербата на граѓаните во изборниот процес и во изборните институции како и подигнување на политичката култура на граѓаните на Р. Македонија. Ја промовира и важноста на едукацијата на граѓаните за нивните избирачки права.

Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” со распишувањето на локалните избори ја препознаа можноста домашните набљудувачи да станат легитимни субјекти и активни чинители во изборната постапка така што во повеќемесечната кампања на преговори успеа да се изборат за легално учество на изборите. Државната изборна комисија, дозволата за набљудување на изборите ја издаде на волонтери предложени од заинтересираните невладини организации.

Во склоп на наведената кампања Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните”  отвори 16 регионални (центри, канцеларии) и така стана единствена организација во Република Македонија со толкаво делување што го покрива подрачјето на целата земја како и подрачјата во Републикава во кои нема невладини организации.

Коалицијата “Граѓаните за Граѓаните” во својата работа беше поддржана и работеше во соработка со повеќе експерти со долгогодишно меѓународно искуство Г-дин Рик Стодард, Г-дин Пол С. Гил и Г-ица Викториа Аер од Националниот Демократски Институт за Надворешни работи од Вашингтон САД. 

Проектот беше финансиски потпомогнат од Кралската Норвешката Амбасада, Кралската Холандската Амбасада, Канадска Амбасада, Швајцарската Амбасада, Институтот за трајни заедници, како и  Фондацијата - Институт Отворено Општество Македонија и Македонскиот Центар за Меѓународна Соработка.

 

European House Skopje is an NGO in Macedonia that promotes European values, democracy, human rights, and regional cooperation. Its...